*पयडी गावातील रस्त्यावरील दुर्तफा संरक्षण भिंत एक आदर्श भिंत*

*पयडी गावातील रस्त्यावरील दुर्तफा संरक्षण भिंत एक आदर्श भिंत*

✍️मुनिश्वर बोरकर

  गडचिरोली

गडचिरोली :-एटापल्ली तालुक्यातील पयडी हे अतिदुर्गम आदिवासी गावातील मुख्य रस्त्यावरील एक . कि.मी. ची बांधलेली दुर्तफा भिंत हि एक आदर्श संरक्षण भिंत म्हणावी लागेल. कारण गावात अश्या प्रकारची बांधलेली भिंत गडचिरोली जिल्ह्यातील एकमेव गाव पयडी. पेशा व वनहक्क कायदा 1922 अन्वये गौण वनसंपदा , मोहफुल , बाबु. ढिंक , चार , ढेभर्र , कंदमुळे , तेदुपत्ता जंगलातून आणुन त्यांची खरेदी ग्रामसभा करेल. ग्राहकांना त्यांचा हक्काची रक्कम देवून बाकी मिळालेली रॉयल्टी ग्रामसमीती जमा करेल व यातून मिळालेला नफा हा गावाच्या विकासासाठी खर्च केल्या जाईल. सुरवातीलाआदिवासी बांधव बांबु झाडाची कत्तल करून घरासमोर बांबूचे कुपन तयार करायचे त्यामुळे जंगलातील असंख्य बांबुची नुकसान होऊन कालांतराने बांबु वाया जात होते. हे नुकसान न करता कायम स्वरूपी दुर्तफा भिंत बांधल्या गेल्यामुळे भिंत कायम स्वरूपी झाली. जंगलाची वनसंपदा बचत झाली. व नविन बांबु लावणे सोयीस्कर झाले. व ग्रामसमितीला दरवर्षी तिन लाख रुपये रॉयल्टी रुपात जमा होवू लागली याच नफ्यातून संरक्षण भिंत  क्रांतीविर बिरसा मुंड्डा जयंती , संविधान दिन कार्यक्रम घेण्यात येतात. अशी माहिती नितिन पदा व गावकऱ्यांनी सांगीतले.