सेनेतील फूट आणि पवारांची बदलेली भूमिका

-

ज्ञानेश वाकुडकर

•••

एक मजेदार आठवण सांगतो. छगन भुजबळ यांनी शिवसेना सोडली ती सेनेतील पहिली फूट होती. जेव्हा त्यांनी सेना सोडली त्यावेळी पहिला संपर्क माझ्याशी केला. एक पोलीस ऑफिसर माझ्याकडे त्यांचा निरोप घेऊन आले होते. (मी मंडल आयोगाच्या मुद्द्यावरून आधीच सेना आणि जिल्हा प्रमुख पद सोडले होते)

त्यावेळी पक्ष फुटीसाठी १/३ चा नियम होता. आणि सेनेचे आमदार ५३/५४ एवढेच होते. भुजबळांच्या सोबत नेमके १८ आमदार होते.

पण फुट जाहीर करण्याआधीच ६ आमदार सेनेने वापस पळवले. नंतर त्या सहा लोकांनी आपण भुजबळ यांच्या सोबत नसल्याचे पत्र दिले. त्यानंतर शिवसैनिकांनी आणखी काही लोकांना पळवले. शेवटी गम्मत अशी झाली.. की फक्त डॉ राजेंद्र गोडे आणि छगन भुजबळ असे दोघेच बाकी राहिले होते.

त्यावेळी मधुकरराव चौधरी विधानसभेचे अध्यक्ष होते. आणि संख्या कमी झाल्यामुळे सेनेत फूट पडली हे मान्य करणे कठीण झाले होते. भुजबळ गटाला मान्यता द्यायला ते तयार नव्हते. त्यामुळे गोडे आणि भुजबळ यांची आमदारकी जाणार, अशी परिस्थीती निर्माण झाली होती.

पण शेवटी शरद पवार यांनी मधुकरराव चौधरी यांना राजी केले. त्यात पाठोपाठ दोनदा फूट पडली असा निर्णय देण्यात आला. म्हणजे अठरा आमदार घेऊन भुजबळ यांच्या नेतृत्वात सेनेमध्ये पहिली फूट पडली, याला मान्यता देण्यात आली. आणि नंतर लगेच पुन्हा भुजबळ गटात फूट पडून त्यातून १/३ आमदार फुटुन निघाले.. म्हणजे १८ पैकी ६ फुटले आणि १२ भुजबळांसोबत राहिले, असा निर्णय देण्यात आला. आणि अशा तऱ्हेने भुजबळ यांचे बंड यशस्वी झाले.

मुद्दा असा की विधान सभा अध्यक्षांची भूमिका यात मोलाची आहे. आणि गम्मत म्हणजे इथेही शरद पवार यांचा रोल महत्त्वाचा आहे. त्यांची भूमिका मात्र बदलली आहे. त्यावेळी त्यांनी सेना फोडण्यासाठी वजन वापरले, आता सेना फुटु नये यासाठी डोके वापरतील. आहे की नाही गंमत ?

याचेच नाव राजकरण !